De gezondheidsrisico's van stof en rook

Zwevend stof en rook zijn overheersend aanwezig in tal van industrieën en werkfaciliteiten. Hoewel deze stoffen vaak gevaarlijk zijn voor de gezondheid (vele zijn zelfs kankerverwekkend) blijft bewustzijn over het probleem vaak achter bij de realiteit. Gelukkig krijgt deze kwestie steeds meer aandacht, zodat de juiste rookafzuiging en controleprocedures de werkomstandigheden aanzienlijk kunnen verbeteren.

Waar ontstaat blootstelling aan gevaarlijk stof en rook?

Stof en rook kunnen in bijna elke werkomgeving ontstaan. De gevolgen van de blootstelling variëren, maar de blootstelling zelf is uitermate ongezond. Enkele voorbeelden van omgevingen waar stof en rook kunnen voorkomen:

  • Productiefaciliteiten (soldeer- en lasrook)
  • Autoherstelwerkplaatsen (het schuren en verven van auto's, uitlaatgassen)
  • Bakkerijen (meel en andere ingrediënten)
  • Praktijklokalen op scholen (gebruik van houtbewerkingsmachines, lassen en gieten van metalen)
  • Schoonheidssalons (gebruik van oplosmiddelen en stof-latex handschoenen)

Wat zijn de meest voorkomende effecten op de gezondheid van blootstelling aan stof en rook?

Dit hangt af van het soort stof of rook en de mate van blootstelling. Medewerkers van industriële bakkerijen, verfspuiters en mensen die soldeerrook inademen in de elektronica-industrie zijn voorbeelden van werknemers die vatbaar zijn voor beroepsastma; net zoals de mensen die zwevende deeltjes van metaalbewerkingsvloeistoffen inademen bij hun werk aan CNC-machines. Beroepsalveolitis (ontsteking aan de longblaasjes) is een bekend risico in de voedselverwerkingsindustrie. Ook mensen die werken in het stof van mineralen kunnen verschillende vormen van pneumoconiose (stoflongziekte) ontwikkelen (denk aan asbestose, veroorzaakt door inademing van asbest en silicose door silica). Lassers kunnen lijden aan longkanker en chronische obstructieve longziekte, beide veroorzaakt door stoffen in lasrook, zoals nikkel en chroom.

Een combinatie van strengere regels en de herclassificatie van stoffen is een ontwikkeling die waarschijnlijk wordt voortgezet

Veel gevallen van asbestose, silicose en longkanker zijn het gevolg van het grote gebrek aan kennis over stof en rook en ook van de slechte werkpraktijken destijds. Wat ooit volledig geaccepteerd was, is nu verboden: een ontwikkeling die in de toekomst wordt voortgezet met de toenemend strengere regels voor blootstelling aan stof en rook. Stoffen en processen die eerder gezien werden als niet-kankerverwekkend, staan nu op de lijst met kankerverwekkers. De huidige herclasifficatie van milde staallasrook door het United Kingdom Health and Safety Executive (HSE) is een indicatie van de grootschalige herevaluatie van deze stoffen en de gevaren die zij vormen, zelfs in kleine hoeveelheden.

Toekomstige wetgeving zal waarschijnlijk de stof- en rookblootstellingslimieten nog verder verlagen

Omdat kennis van stoffen en hun invloed op de gezondheid alleen maar zal toenemen, is de verwachting dat de blootstellingslimieten steeds strenger zullen worden. Neem bijvoorbeeld mangaan, een stof in lasrook. Mangaan veroorzaakt schade aan het zenuwstelsel en herhaaldelijke blootstelling aan hoge concentraties kan zelfs een aandoening veroorzaken die 'manganisme' wordt genoemd, met symptomen die lijken op de ziekte van Parkinson. De huidige blootstellingslimiet voor mangaan is 0,5 milligram per m3 (op een gemiddelde werkdag van acht uur). De Europese Unie heeft echter voorgesteld om de blootstellingslimiet te verlagen naar 0,2 milligram per m3. Er komt ook een aanvullende, specifieke norm voor inhaleerbare deeltjes: 0,05 milligram per m3.

Vijf manieren om stof- en rookblootstelling in de werkplaats te evalueren

Het evalueren van de controlehiërarchie is een goede eerste stap om binnen een bedrijf minder in aanraking te komen met gevaarlijke stof en rook. Hieronder staat een lijst met factoren waarmee u rekening dient te houden:

  1. Eliminatie: kan het gevaar worden verwijderd?
  2. Vervanging: kan het gevaar worden vervangen voor iets minder schadelijks?
  3. Technische controles: hoewel het gevaar niet kan worden geëlimineerd, komt het minder in de buurt van de procesoperator.
  4. Administratieve controles: kunnen nieuwe/andere procedures de mate van contact van medewerkers met gevaarlijke stoffen verminderen?
  5. Persoonlijke beschermingsmiddelen: goed om rekening mee te houden, maar dit is meestal niet de effectiefste maatregel.

Hoe gaat Nederman om met stof- en rookafzuiging?

Om de blootstelling van de operator aan schadelijke, zwevende stof en rook te verminderen, zijn veel afzuigoplossingen van Nederman ontworpen om deze verontreinigende stoffen direct bij de bron op te vangen. Wat betreft de filtratie-oplossingen, ze zijn zo geconstrueerd dat ze de verontreinigende stoffen zo goed mogelijk vasthouden en zo min mogelijk uitstoten. Plaatselijke afzuiging is een gebruikelijke en gemakkelijk toepasbare oplossing, of dit nu een hoogvacuüm-on-toolafzuiging is of on-torchafzuiging, een afzuigarm, een afzuigtafel, een cabine of omhullende ruimte. Er bestaan ook secundaire schoonmaakoplossingen die kunnen worden gebruikt om de zogenaamde vluchtige emissies te elimineren. Variabelen in de werkplaats (zoals tocht, wanneer deuren open en dicht gaan) betekent dat sommige vluchtige emissies ondanks de efficiëntie van de afzuigoplossing bij de bron toch nog in de lucht terecht kunnen komen. 

Als u vragen hebt over stof- en rookafzuiging in de werkplaats, aarzel dan niet om contact met me op te nemen onder [email protected]. U kunt ook andere artikelen vinden over stof- en rookafzuiging, industriële reiniging, brandbaar stof en nog veel meer in het Kenniscentrum van Nederman.

Auteur

Tony Hopkins
Business Manager Products

Neem contact met ons op

Bij Nederman beschikken we over uitgebreide ervaring en expertise in de industrie, waardoor we u met elke uitdaging kunnen helpen. Onze professionele en behulpzame experts staan altijd voor u klaar, of u nu een kleine of meer complexe vraag heeft. U kunt erop vertrouwen dat wij voor u en uw behoeften zorgen. Neem gerust contact met ons op en ontdek hoe we u kunnen helpen. Welkom bij Nederman.

Hier kunt u contact met ons opnemen